Hamit Dilgan Matematiğin Tarih ve Tekamülüne Bir Bakış İstanbul Teknik Üniversitesi Kütüphanesi sayı 329 İstanbul Teknik Üniversitesi Matbaası 1955,  58 s.

İÇİNDEKİLER

Önsöz

Elli asırlık bir ilim tarihini elli sayfaya sıkıştırmak istemenin büyük bir cüret olacağını pek iyi biliyorum. Yabancı memleketlerde ve bizde bu işi daha iyi ve daha büyük çapta yapmış ve yapacakların varlığından emin olmakla beraber iki büyük arzu beni bu broşürü yazmaya sevketti. Birincisi, bugün için bir tarafa bırakılmış olan bu mevzuu ikaz etmek ve böylece daha muktedir kafa ve kalemlerin harekete geçmelerini sağlamak. İkincisi de eski ve yeni öğrencilerime matematiklerin tarih boyunca akışı sırasında geçirmiş oldukları tekamül hallerine ve hakikat ufuklarını temaşaya elverişli yüksek tepelere binbir zorlukla tırmanmış üstadların fikir alanındaki muhteşem keşiflerine dair kısa bilgi vermeye teşebbüs etmek istemekdir. Beni sevinderecek nokta, kitabın basılmış olmasından ziyade değerli tenkidlerile beni irşad edecek olan okuyucularımın eksik olmayacağına kani bulunmaklığım oluyor.

İleri matematik tabirlerinde bazı kere milletlerarası literatürde kullanılanları aynen telaffuzumuza göre aldım, okuyucularımın bunu da bağışlamalarını dilerim; bu kadarcığı bir futbol maçında da kulağa fena gelmiyor.

Matematik tarihi mevzuunda mkemmel denebilecek bir eser meydana getirebilmek, M. Cantor, G.Sarton, D.E. Smith gibi üstadların kültür, sabır ve dokümantasyonuna sahip olmıya vabestedir. Ben burada 25 senelik tecrübeme dayanarak bu mevzuu üzerinde sadece bir deneme yaptım.

Ömer Hayyam'ın ve Harzemli Mehmet Ibn Musa, Nasireddin Tusi, Vidinli Tevfik Paşa gibi Trük büyüklerinin ilim tarihinde nam bırakmış eserlerinin hala dilimize çevrilmemiş ve Salih Zeki merhumun Asar-ı bakiye'siyle Kamusu Riyaziyat'ının Türkçe'ye transforme edilememiş olması her meslektaşım gibi bana da üzüntü veriyor. Ümidim genç Türk matematikçilerinde, onlara şimdiden başarılar dilerim.

Bu küçük kitabın basılmasını büyük bir hüsnü niyet ve teveccühle karar altına almış bulunan Mimarlık Fakültesi Kurulu'nun sayın üye arkadaşlarıma derin şükranlarımı arz etmeyi bir borç bilirim.

H.Dilgan, Mimarlık Fakültesi Yüksek Matematik Kürsüsü, İTÜ Sismoloji Enstitüsü Müdürü